Οδυσσέας Ελύτης, "O κήπος με τις αυταπάτες"

Εύα Χαραλαμπίδου    
 

"Για να αλλάξουμε τον κόσμο, πρέπει να αλλάξουμε εμείς.

Για να αλλάξουμε εμείς, πρέπει να γυρίσουμε πίσω, εκεί στην αρχή, που ήμασταν αθώοι, που είχαμε όνειρα, που είχαμε όραμα.

Τότε που ξαφνιαζόμασταν με το κακό και όχι με το καλό.

Τότε που βλέπαμε την ομορφιά γύρω μας και δεν ήμασταν τυφλοί.

Τότε που δεν ήταν δεδομένο τίποτα από τα υπέροχα που συμβαίνουν γύρω μας. Ούτε ο κτύπος της καρδιάς μας, ούτε η αναπνοή μας, ούτε τα πουλιά στα δέντρα, ούτε τα ωραία κορίτσια και αγόρια που περνάνε δίπλα μας".  

                                  ΕΡΕΙΠΙΑ

                            Απόκοσμη ομορφιά

Ακροπατώντας ανάμεσα στη μνήμη και τη λήθη, κάθε ερείπιο είναι ένας τόπος 

ξεχωριστά γοητευτικός και μυστηριώδης.

Είναι τόπος, όπου η συμπύκνωση του βιωμένου χρόνου, δεσπόζει αφόρητα πα-

ρούσα, συνάμα μ’ ένα σύμπαν απόλυτης και καταλυτικής απουσίας.

Εδώ, τηρούνται μυστικά. Εδώ, οι πέτρες έχουν μνήμη. Οι τοίχοι δονούνται και 

δονούν και τα παράθυρα φωταγωγούν κι αντιφεγγίζουν.

Βρισκόμαστε στην ερμητική ενδοχώρα των σκιών και των απόηχων, που κατοι-

κείται από αλλόκοσμα και ερεβώδη πλάσματα της φαντασίας και του μύθου. Κα-

νείς εδώ δεν αισθάνεται μόνος…

Έρημα και ξεθωριασμένα, μακριά από τη θαλπωρή (αλλά και την αδιακρισία) 

του βλέμματος, τα ερείπια, ζουν στο μεταίχμιο της εξορίας με την ασυλία.

Ιεροί και βλάσφημοι ταυτόχρονα, είναι τόποι λανθάνοντες, αποθετικοί και πα-

ρένθετοι, που αν κι έχουν εγκαταλειφθεί από τη ζωή, ωστόσο αρνούνται να την 

εγκαταλείψουν.

Η ακινησία τους είναι χορευτική κι η σιωπή τους εξομολογητική.

Νεφελώδη κι αινιγματικά, σαν διφορούμενοι χρησμοί, περιδινούνται στη στενω-

πό της κοσμικής κλεψύδρας, χωρίς ν’ ανήκουν ούτε στον πάνω, ούτε στον κά-

τω κόσμο. Είναι τόποι άτοποι.

Αλλά κι ο χρόνος τους είναι μετέωρος κι απροσδιόριστος. Νωχελικοί οδοιπό-

ροι του εφήμερου, ανάμεσα στο προαιώνιο και το διηνεκές, πορεύονται μαρμα-

ρωμένα στο επέκεινα, σαν παραμύθι χωρίς τέλος, προοιωνίζοντάς μας την αι-

ωνιότητα του ονείρου. Είναι εκτός χρόνου.

Παράδοξα και αντιφατικά, μοιάζουν να λείπουν από τη συνάθροιση των πραγ-

μάτων και να περισσεύουν από τη συνάθροιση των πλασμάτων της εγκόσμιας 

διευθέτησης.

Κι όμως, με τρόπο θαυμαστό και απροσδόκητο, οι τόποι ετούτοι, οι έσχατοι, 

οι εκκρεμείς, οι καταρρέοντες, κρύβουν μια παράξενη ομορφιά!

Απόκοσμη, φευγαλέα, ακατάληπτη αλλά τόσο βαθιά αληθινή, αρμονική και α-

πόλυτη.

Η πληρότητα δε, η γαλήνη και η διαύγεια που νιώθουν όσοι την πλησιάζουν, 

κάνουν τα πάντα να φαντάζουν τόσο ευτελή, απόμακρα και σκιώδη…

Σαν ερείπια!

            Μιχάλης Πολυχρονάκης

                       *